గాయత్రి దేవిగా భక్తులకు దర్శనం ఇస్తున్న జగన్మాత.

 ఇంద్రకీలాద్రి. (ప్రజా అమరావతి);

శ్రీ దుర్గా మల్లేశ్వర స్వామి దేవస్థానం

*గాయత్రి దేవిగా భక్తులకు దర్శనం 

ఇస్తున్న జగన్మాత

*

గాయత్రీ దేవి పరిచయం :

గాయత్రీ దేవి.. "వేదమాత" (వేదాల తల్లి).. వేదమంతటినీ తనలో ఉంచుకున్న మహా శక్తిరూపిణి. సర్వలోకాలను సృష్టించే, పోషించే, లయపరిచే పరమేశ్వర శక్తి రూపమే గాయత్రీ దేవి. సూర్యుడి కాంతిలో, అగ్నిలో, ప్రతి మంత్రంలో ఆమె శక్తి ప్రస్ఫుటిస్తుంది.

*అవతార విశేషాలు:*

బ్రహ్మదేవికి సహచరిణి – సృష్టికారకుడైన బ్రహ్మదేవి తన తపస్సుకు ప్రతిఫలంగా గాయత్రీ దేవిని పొందాడు. బ్రహ్మదేవుని యజ్ఞకార్యాలకు, వేదాధ్యయనానికి, శక్తిరూపంలో తోడుగా నిలిచింది.

ఐదు ముఖములు, పది చేతులు – గాయత్రీ దేవి సాధారణంగా ఐదు ముఖాలతో, పది చేతులతో దర్శనమిస్తారు. ఐదు ముఖాలు పంచ ప్రాణములను, పంచభూతములను సూచిస్తాయి. పది చేతులు దశదిక్కులలో ఉన్న శక్తులను సూచిస్తాయి.

గాయత్రీ మంత్ర రూపిణి –

"ఓం భూర్భువస్సువః

తత్ సవితుర్వరేణ్యం

భర్గో దేవస్య ధీమహి

ధియో యో నః ప్రచోదయాత్"

ఈ మంత్రం గాయత్రీ దేవి స్వరూపం. ఇది సూర్యనారాయణుని శక్తిరూపం. దీనిని జపించడం వల్ల మానసిక, ఆధ్యాత్మిక శక్తి పెరుగుతుంది.

త్రిగుణాత్మిక స్వరూపం – గాయత్రీ దేవి సత్య, రజో, తమో గుణాల సమ్మేళనం. సృష్టి (బ్రహ్మ), స్థితి (విష్ణు), లయ (రుద్ర) స్వరూపాలను కలిగిన త్రిమూర్తుల తల్లి.

లోకాల రక్షకురాలు – ధ్యానం, జపం ద్వారా భక్తులను పాపములనుండి రక్షించే దివ్యశక్తి. గాయత్రీ ఉపాసన ద్వారా మనస్సు శుద్ధి చెందుతుంది, జ్ఞానం పెరుగుతుంది, దివ్యదర్శనం కలుగుతుంది.

వేదస్వరూపిణి – నాలుగు వేదాల మూలం గాయత్రీ. అందుకే ఆమెను "వేదమాత" అని పిలుస్తారు. వేద పఠనం ప్రారంభించే ముందు గాయత్రీ జపం చేయడం శాస్త్రోక్తం.

*గాయత్రీ దేవి అవతార లక్ష్యం*

భక్తులకు జ్ఞానప్రకాశం ప్రసాదించడం

మనసుకు ప్రశాంతి, బుద్ధికి వికాసం ఇవ్వడం

సకల లోకాలలో ధర్మస్థాపన చేయడం

అందుకే గాయత్రీ ఉపాసనను “సర్వోత్తమ సాధన” అని వేదాలు, పురాణాలు ఘనంగా చెప్పాయి.

*బ్రహ్మదేవుని యజ్ఞం కథ*

ఒకసారి సృష్టికర్త బ్రహ్మదేవుడు మహాయజ్ఞం చేయాలని సంకల్పించాడు. యజ్ఞకార్యం ప్రారంభించడానికి తప్పనిసరిగా ఆయన పక్కన పతివ్రత సహచరి ఉండాలి. అందుకే తన భార్య సరస్వతీ దేవిని పిలిచాడు.

కానీ సరస్వతీదేవి ఆలస్యంగా రావడం వల్ల యజ్ఞం ముహూర్తం దాటిపోతుందనే పరిస్థితి ఏర్పడింది. ముహూర్తం తప్పితే యజ్ఞఫలం లభించదని బ్రహ్మదేవుడు ఆందోళన చెందాడు.

ఆ సమయంలో సూర్యరశ్ముల నుండి ఒక దివ్యరూపిణి అవతరించింది. ఆమెనే గాయత్రీ దేవి. వేదస్వరూపిణి, తేజోవతారిణి.

బ్రహ్మదేవుడు ఆమెను తన పక్కన కూర్చోబెట్టి యజ్ఞాన్ని ఆరంభించాడు. ఆ యజ్ఞం వల్ల దేవతలు, ఋషులు, సకల లోకాలు మహాశక్తిని పొందాయి.

---

*సరస్వతీదేవి కోపం*

తర్వాత సరస్వతీదేవి వచ్చి ఈ దృశ్యం చూసి కోపంతో బ్రహ్మదేవుని శపించింది. “నా స్థానంలో మరో స్త్రీని కూర్చోబెట్టావు” అని రోషగ్నిగా నిలిచింది. కానీ గాయత్రీదేవి తన తేజస్సుతో, సౌమ్యత్వంతో ఆ శాపాన్ని శాంతపరిచింది.

ఆ రోజు నుండి గాయత్రీదేవి వేదమాతగా, యజ్ఞమాతగా, సృష్టి శక్తిరూపిణిగా ప్రసిద్ధి చెందింది.

---

*ఈ అవతారం అర్థం

బ్రహ్మదేవుని యజ్ఞానికి అవసరమైన శక్తిరూపం గాయత్రీ అవతరించింది.

యజ్ఞం, వేదం, మంత్రం అన్నీ గాయత్రీ శక్తి ఆధీనంలోనే కొనసాగుతాయి.

అందుకే ప్రతీ వేదకార్యానికి, మంత్రజపానికి ముందు గాయత్రీ జపం చేయడం శాస్త్రప్రకారం తప్పనిసరి.*