కమిషన్ చట్ట-న్యాయ ప్రక్రియలో తలదూర్చదు, అదే విధంగా చట్టాన్ని జవదాటదు.

 *ఎన్నికల షెడ్యూల్ విడుదల అనంతరం మొదటి నెల వ్యవధిలో MCC అమలుపై భారత ఎన్నికల సంఘం స్థితి*

 *ఎన్నికల ప్రవర్తన నియమావళి అమలు విషయంలో అన్ని పార్టీలు/అభ్యర్థులు సమాన ప్రాతిపదికన పరిగణించబడ్డాయి*

*కమిషన్ చట్ట-న్యాయ ప్రక్రియలో తలదూర్చదు, అదే విధంగా చట్టాన్ని జవదాటదు*

*రానున్న రోజుల్లో నిఘా మరింత కఠినతరం చేసి నిబంధనలు ఉల్లంఘించిన వారిపై చర్యలు తీసుకుంటాం*

*క్షేత్ర స్థాయిలో నిజాయితీ కలిగిన అధికారుల వల్లే ఎన్నికల నియమావళి సక్రమంగా అమలై అభ్యర్థులకు ప్రచారం చేసుకునే స్వేచ్ఛ కాపాడబడుతున్నది*

అమరావతి, ఏప్రిల్ 16 (ప్రజా అమరావతి): గతంలో ఎప్పుడూ లేని విధంగా, ఒక రకంగా చెప్పాలి అంటే కమిషన్ ఏ విధంగానూ బాధ్యత వహించనప్పటికీ,  ఎన్నికలను పారదర్శకంగా నిర్వహించాలనే వాగ్దానం మేరకు షెడ్యూల్ ప్రకటించిన తర్వాత నెల రోజుల కాలంలో మోడల్ కోడ్ ఆఫ్ కండక్ట్ (ఎంసిసి) అమలును పబ్లిక్ డొమైన్‌ ద్వారా  ప్రజల ముందుంచాలని భారత ఎన్నికల సంఘం నిర్ణయించింది. పబ్లిక్ డొమైన్‌లో వుంచిన  వాటిపై తీసుకున్న చర్యల నిర్దిష్ట వివరాలతో పాటుగా, కొన్ని వర్గాల నుండి వచ్చే సందేహాలను నివృత్తి పరుస్తూ , సూచనలను పరిగణనలోకి  తీసుకోవడం జరుగుతున్నదన్న ఈసీఐ.

 

*ఎన్నికల ప్రవర్తనా నియమావళి అమలుపై కమిషన్ అభిప్రాయం*

1.మోడల్ కోడ్ ఆఫ్ కండక్ట్ (ఎంసిసి) అమల్లోకి వచ్చిన ఈ నెల రోజుల కాలంలో రాజకీయ పార్టీలు కోడ్ ను పాటించడం పట్ల భారత ఎన్నికల సంఘం సంతృప్తిగా ఉంది. వివిధ పార్టీలు మరియు అభ్యర్థుల ప్రచారం ఎటువంటి ఇబ్బందులు లేకుండా సజావుగా సాగుతోంది.

2. అదే సమయంలో కొన్ని ఇబ్బందికర ధోరణులను కఠినంగా పర్యవేక్షించాలని మరియు ఎన్నికల ప్రవర్తనా నియమావళిని ఉల్లంఘించే అభ్యర్థులు, నాయకులు మరియు చర్యలపై గతంలో కంటే ఎక్కువగా ప్రత్యేక నిఘా ఉంచాలని కమిషన్ నిర్ణయించింది.

3. మహిళలపై అవమానకరమైన, అభ్యంతరకరమైన వ్యాఖ్యలు చేసిన పార్టీల నాయకులకు నోటీసులు జారీ చేయడం ద్వారా మహిళల గౌరవం విషయంలో కమిషన్ ప్రత్యేకంగా దృఢమైన వైఖరిని తీసుకుంది. తమ పార్టీ నాయకులు, ప్రచారకర్తలు ఇటువంటి అగౌరవపూరితమైన, అవమానకరమైన వ్యాఖ్యల జోలికి పోకుండా పార్టీ అధిపతులు/అధ్యక్షులపై జవాబుదారీతనం ఉంచడంలో కమిషన్ ఒక అడుగు ముందుకు వేసింది. సీఈసీ శ్రీ రాజీవ్ కుమార్ ఇంతకుముందు వాగ్దానం చేసిన విధంగా ఎంసీసీ అమలు ప్రతిస్పందన, పారదర్శకత మరియు దృఢత్వానికి అనుగుణంగా ఉంది.

4. క్రియాశీల పరిశీలనలో ఉన్న రాజకీయ వ్యక్తులతో కూడిన ప్రత్యక్ష పరిస్థితులను మరియు నేర పరిశోధనల ఆధారంగా కోర్టుల ఆదేశాలను సమర్పించినప్పుడు కమిషన్ రాజ్యాంగ బద్ధంగా మార్గనిర్దేశం చేయబడింది. రాజకీయ పార్టీలు, అభ్యర్థుల సమాన అవకాశాల పరిరక్షణకు, ప్రచార హక్కులకు కమిషన్ అచంచలంగా కట్టుబడి ఉంది, చట్ట పరిధిలో పని చేస్తూ ఆ హక్కులను కాపాడేందుకు కమిషన్ కృషి చేస్తుంది. 

5. మోడల్ కోడ్ ను అమలు చేయడమనే బాధ్యతను నిర్వర్తించడంలో చట్టంలోని నిబంధనలు, సంస్థాగత జ్ఞానం, సమానత్వం మరియు పారదర్శకత మరియు సంబంధిత వ్యక్తుల హోదా మరియు ప్రభావంతో సంబంధం లేకుండా మరియు రాజకీయ అనుబంధాలతో సంబంధం లేకుండా పని చేయాలనే సూత్రాలు ఎన్నికల సంఘాన్ని నడిపిస్తున్నాయి. 

6. లోక్సభకు సాధారణ ఎన్నికల ప్రకటనతో 2024 మార్చి 16న మోడల్ కోడ్ అమల్లోకి వచ్చింది. ఎన్నికల కమిషన్ అప్పటి నుండి సమాన అవకాశాలకు భంగం కలిగించకుండా మరియు ప్రచారాలలో చర్చలు ఆమోదయోగ్యం కాని స్థాయికి పడిపోకుండా చూసుకోవడానికి వేగంగా మరియు ఆరోగ్యకరమైన చర్యలను తీసుకుంది.

7. ఒక నెల వ్యవధిలో, 7 రాజకీయ పార్టీలకు చెందిన 16 మంది ప్రతినిధులు మోడల్ కోడ్ ఉల్లంఘనలు మరియు సంబంధిత విషయాలపై తమ ఫిర్యాదులను నమోదు చేయడానికి కమిషన్ను కలిశారు. అనేక ప్రతినిధుల బృందాలు ప్రధాన ఎన్నికల అధికారి స్థాయిలో రాష్ట్రాలలో సమావేశమయ్యాయి.

8. ఈ సమావేశాల్లో అన్ని రాజకీయ పార్టీలను సమానంగా పరిగణిస్తూ స్వల్ప నోటీసులో కూడా అందరికీ సమయం ఇచ్చి వారి మనోవేదనలను ఓపికగా వినడం జరిగింది. 

9. సీఈసీ శ్రీ రాజీవ్ కుమార్ నేతృత్వంలోని కమిషన్, ఈసీలు శ్రీ జ్ఞానేష్ కుమార్, శ్రీ సుఖ్బీర్ సింగ్ సంధులతో కలిసి ప్రతిరోజూ మధ్యాహ్నం 12 గంటలకు దేశవ్యాప్తంగా పెండింగ్లో ఉన్న ఎంసీసీ ఉల్లంఘనల కేసులను పర్యవేక్షిస్తున్నది. 

ఎన్నికల ప్రకటనకు ముందు, అన్ని డిఎంలు/కలెక్టర్లు/డిఇఓలు మరియు ఎస్పిలకు ఎటువంటి రాజీ లేకుండా మోడల్ కోడ్ను అమలు చేయడానికి కమిషన్ ప్రత్యేకంగా మరియు నేరుగా అవగాహన కల్పించింది. సిఇసి శ్రీ రాజీవ్ కుమార్ ఢిల్లీలోని ఇసిఐ ట్రైనింగ్ ఇన్స్టిట్యూట్, ఐఐఐడిఇఎంలో 10 బ్యాచ్లలో 800 మందికి పైగా డిఎంలు/డిఇఓలకు వ్యక్తిగతంగా శిక్షణ ఇచ్చారు. క్షేత్రస్థాయిలో అధికారులు తమకు అప్పగించిన పనికి ఈ నెలరోజుల్లో చాలా వరకూ న్యాయం చేశారు. 

*మోడల్ కోడ్ యొక్క గత ఒక నెల కాలంలో సమాన అవకాశాలను నిర్వహించడానికి ఇసిఐ తీసుకున్న కొన్ని నిర్ణయాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయిః*

1. వివిధ రాజకీయ పార్టీలు, అభ్యర్థులు ఇసిఐ మరియు రాష్ట్ర స్థాయిల్లో సుమారు 200 ఫిర్యాదులు దాఖలు చేశారు. వీటిలో 169 కేసుల్లో చర్యలు తీసుకోవడం జరిగింది. 

2. ఫిర్యాదుల విభజన ఇలా ఉంది

బిజెపి నుండి వచ్చిన మొత్తం ఫిర్యాదులు 51, వీటిలో 38 కేసులలో చర్యలు తీసుకోబడ్డాయి; 

కాంగ్రెస్ నుండి వచ్చిన ఫిర్యాదులు 59. 51 కేసులలో చర్యలు తీసుకోబడ్డాయి; 

ఇతర పార్టీల నుండి వచ్చిన ఫిర్యాదులు 90, వీటిలో 80 కేసులలో చర్యలు తీసుకోబడ్డాయి.

3. గుజరాత్, ఉత్తరప్రదేశ్, బీహార్, జార్ఖండ్, హిమాచల్ ప్రదేశ్ మరియు ఉత్తరాఖండ్ అనే ఆరు రాష్ట్రాల్లో ముఖ్యమంత్రులకు ప్రధాన కార్యదర్శులుగా ద్వంద్వ హోదాలు కలిగి ఉన్న అధికారులను(వారు హోం/సాధారణ పరిపాలన శాఖను కూడా కలిగి ఉన్నందున) తొలగించడం జరిగింది. ఎన్నికల సంబంధిత సీనియర్ అధికారులు, డిఎంలు/డిఇఓలు/ఆర్ఓలు మరియు ఎస్పీలపై నియంత్రణ ఉన్న సీనియర్ అధికారులను ముఖ్యమంత్రి కార్యాలయాల నుండి దూరం చేయడం దీని ఉద్దేశం.

 

4. గత ఎన్నికలలో కూడా ఎన్నికల విధులకు హాజరుకాకుండా నిషేధం విధించబడిన పశ్చిమ బెంగాల్ డీజీపీని సుమోటోగా తొలగించడం జరిగింది.

5. గుజరాత్, పంజాబ్, ఒడిశా మరియు పశ్చిమ బెంగాల్ అనే నాలుగు రాష్ట్రాల్లో జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ (డిఎం) మరియు పోలీసు సూపరింటెండెంట్ (ఎస్పి) గా నాయకత్వ పదవుల్లో నియమించబడిన నాన్-కేడర్ అధికారుల బదిలీ.

6. ఎన్నికైన రాజకీయ ప్రతినిధులతో బంధుత్వం లేదా కుటుంబ అనుబంధం కారణంగా పంజాబ్, హర్యానా మరియు అస్సాంలోని అధికారుల సుమోటో బదిలీ. 

7. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీల నుండి వచ్చిన ఫిర్యాదుపై, ఎన్నికల ప్రకటన తర్వాత వాట్సాప్ లో భారత ప్రభుత్వ వికసిత్ భారత్ సందేశాన్ని ప్రసారం చేయడాన్ని నిలిపివేయాలని ఎంఈఐటీవైకి ఆదేశాలు జారీ చేసింది.

8. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్, ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీల నుండి వచ్చిన ఫిర్యాదుపై, ప్రభుత్వ/ప్రజా ప్రాంగణాలలో వికృతీకరణపై ఇసిఐ సూచనలను తక్షణమే పాటించాలని అన్ని రాష్ట్రాలు/యుటిలకు ఆదేశం.

9. డిఎంకె ఫిర్యాదు మేరకు, రామేశ్వర్ కేఫ్ బ్లాస్ట్ పై ధృవీకరించని ఆరోపణలపై బిజెపి మంత్రి శోభా కరంద్లాజేపై ఎఫ్ఐఆర్ నమోదు చేయబడింది.

10. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఫిర్యాదుతో హోర్డింగ్స్, ఫోటోలు, మరియు DMRC రైళ్లు మరియు పెట్రోల్ పంప్, రహదారులు మొదలైన ప్రభుత్వ/ప్రజా ప్రాంగణాలలో వికృతీకరణ చేపట్టాలని క్యాబినెట్ కార్యదర్శులకు ఆదేశాలు ఇవ్వడం జరిగింది. 

11. కాంగ్రెస్ నుండి వచ్చిన ఫిర్యాదుపై, కేంద్ర మంత్రి శ్రీ చంద్రశేఖరన్ తన అఫిడవిట్లో ఆస్తుల ప్రకటనలో ఏదైనా అసమతుల్యత ఉందో లేదో ధృవీకరించాలని సిబిడిటిని ఆదేశించారు.

12. మమతా బెనర్జీపై అభ్యంతరకరమైన, అగౌరవకరమైన వ్యాఖ్యలు చేసినందుకు ఏఐటీఎంసీ ఫిర్యాదు మేరకు బీజేపీ నేత దిలీప్ ఘోష్ కు నోటీసు జారీ చేసింది.

13.బీజేపీ ఫిర్యాదు మేరకు కంగనా రనౌత్, హేమమాలినిలపై అనుచిత వ్యాఖ్యలు చేసినందుకు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ కు చెందిన నుంచి సుప్రియ శ్రీనేట్, సుర్జేవాలాలకు కమిషన్ నోటీసు జారీ చేసింది.

14. నరేంద్ర మోడీపై డీఎంకే నాయకురాలు అనితా ఆర్ రాధాకృష్ణన్ చేసిన వ్యాఖ్యలపై కేసు నమోదు చేయడమైంది.  

15. ప్రచురణకర్తల పేర్లు ఇవ్వకుండా ఢిల్లీ మునిసిపల్ కమిషన్ ప్రాంతంలో హోర్డింగ్స్ కమ్ బిల్ బోర్డులలో అనామక ప్రకటనలపై ఆప్ ఫిర్యాదు కారణంగా చట్టంలోని లొసుగులను పూరిస్తూ మార్గదర్శకాలు జారీ చేయడం జరిగింది. ప్రస్తుత చట్టంలోని 'కరపత్రం మరియు పోస్టర్' యొక్క అర్థానికి విస్తృత వ్యాప్తిని ఇస్తూ హోర్డింగ్లను కూడా చేర్చడం జరిగింది.

ప్రచార సమాచారంలో జవాబుదారీతనం మరియు పారదర్శకతను నిర్ధారించడం కోసం హోర్డింగ్లతో సహా ముద్రించిన ఎన్నికల సంబంధిత విషయాలపై ప్రింటర్ మరియు ప్రచురణకర్తను స్పష్టంగా ముద్రించాలని ఆదేశిస్తూ అన్ని రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల ప్రధాన కార్యదర్శులకు మార్గదర్శకాలు జారీ చేయబడ్డాయి, 

16. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఫిర్యాదుతో వివిధ కళాశాలల నుండి స్టార్ క్యాంపెయినర్ల కట్ అవుట్లను తొలగించడానికి ఢిల్లీలోని మునిసిపల్ అధికారులకు ఆదేశాలు జారీ చేయబడ్డాయి.

17. పౌర హక్కుల ఉల్లంఘనలకు సంబంధించి సీ విజిల్ మరియు కమిషన్ వెబ్ సైట్ లకు మొత్తం 2,68,080 ఫిర్యాదులు వచ్చాయి. వీటిలో, 2,67,762 కేసులలో చర్యలు తీసుకోబడ్డాయి. 92% ఫిర్యాదులు సగటున 100 నిమిషాల కన్నా తక్కువ సమయంలో పరిష్కరించబడ్డాయి. సివిజిల్ సమర్థత కారణంగా, అక్రమ హోర్డింగ్లు, ఆస్తిని నాశనం చేయడం, అనుమతించదగిన సమయానికి మించి ప్రచారం చేయడం, అనుమతించిన వాటికి మించి వాహనాలను మోహరించడం గణనీయంగా తగ్గాయి.

*నేపథ్యంః*

మోడల్ కోడ్ ఆఫ్ కండక్ట్ అనేది చట్టపరమైన మద్దతు లేకపోయినప్పటికీ సమాన అవకాశాన్ని నిర్ధారించడానికి మరియు నైతిక ప్రచారం యొక్క సూత్రాలను సమర్థించడానికి రూపొందించబడిన ఒక నియంత్రణ చట్రం. ఎన్నికల ప్రచారం యొక్క స్వేచ్ఛ మరియు సమాన అవకాశాల మధ్య సమతుల్యతను కొనసాగించే సంక్లిష్ట డైనమిక్స్ ద్వారా కమిషన్ ముందుకు సాగింది. ఉల్లంఘనలను వెంటనే మరియు నిర్ణయాత్మకంగా పరిష్కరించడం ద్వారా, భారత ఎన్నికల కమిషన్ పారదర్శకత, న్యాయబద్ధత, జవాబుదారీతనం మరియు సమాన అవకాశాల వంటి ప్రజాస్వామ్య ఆదర్శాలను బలోపేతం చేస్తుంది. ఎన్నికల ప్రక్రియ యొక్క పవిత్రతను నిలబెట్టుకోవడం చాలా ముఖ్యమైనదని భారత ఎన్నికల సంఘం భావిస్తోంది.